کلاشينکاتور

کارتون، هنر مردم است و در هيچ مقطعي مخاطبانش را تنها نمي گذارد. به همين دليل است که مي گويند کاريکاتور و کارتون اسناد تاريخي هستند، با ديدن آثار کارتونيست هاي هر دوره مي توان اخبار و تحولات و دغدغه هاي جامعه را فهميد. يکي از مهمترين اتفاقات بعد از انقلاب، تجاوز رژيم صدام به خاک ايران بود که کارتونيست هاي متعهد را هم مانند اکثريت جامعه برانگيخت و آنها را به واکنش واداشت. آنها با روش و سلاح خود جنگ و تجاوز را به هجو کشيدند و به دژخيمان و تجاوزگران خنديدند و پوکي و حماقتشان را به تمسخر گرفتند.
در اين دروان گرچه تعداد کارتونيستها و همچنين مطبوعات کم و اندک بود اما آثار خلق شده که با خون دل و تعهد ترسيم شده بود بسيار زيبا و تاثيرگذار و ماناست. جواد عليزاده محسن نوري نجفي، حسين خسروجردي، عليرضا قادري، علي ديواندري، حبيب صادقي، مسعود شجاعي طباطبايي کارتونيست هاي فعال اين دوران هستند که از فضاي مطبوعات کشور بهره جستند و نسبت به تجاوز به وطنشان تاختند.
در اين ميان جواد عليزاده و سيد مسعود شجاعي طباطبايي تأثير بيشتري بر فضاي هنري و سياسي جامعه گذاشته و جواد عليزاده که با ترسيم اولين کاريکاتورها از صدام در روزنامه کيهان و مجله بهلول، به نوعي تجاوز به خاک ايران را پيش بيني کرده بود، حرفه اي تر از بقيه کارتونيست ها بود و بنابراين بيشتر و بهتر از بقيه کاريکاتور توليد کرده است. آثار او معمولا در روزنامه کيهان چاپ شد. بعد از کناره گيري اش از کيهان هم با چاپ آثارش در مجله بهلول و حتي چاپ کتاب و گاهنامه اعتراضش را به خونريزي و جنگ و تجاوز ادامه داد. موضوع جالب اين که جواد عليزاده مجموعه کارتون هايي با موضوع شليک موشک به شهرهاي بي دفاع ايران را چاپ کرد که به دليل مشکلات مختلف و متنوع بعد از پذيرش قطعنامه 598 و اتمام جنگ منتشر شد و به همين خاطر نام آن مجموعه را طنز موشکي در دوره بي موشکي! گذاشت. مسعود شجاعي طباطبايي هم که آن زمان بسيار جوان بود با تجربه کردن فضاي جنگ و استفاده از ديوارهاي ورودي فرودگاه تأثير ماندگاري بر فضاي کارتون و کاريکاتور دفاع مقدس گذاشت.
کاريکاتورهاي مسعود شجاعي که ناگزير در معرض ديد خبرنگاران و مسافران خارج از کشور بود، آن چنان بين المللي شد که مجله معتبري مثل فيگارو در شش صفحه گزارشي در رابطه با اين تصويرها چاپ کرد و از مسعود شجاعي به عنوان ميکل آنژي ياد کرد که به تعبير آنها براي هزاران مرده کاريکاتور مي کشد.
مسعود شجاعي همچنين در روزنامه اطلاعات و مجله اطلاعات هفتگي در طول دوران دفاع مقدس در ستون ديدگاه، با کاريکاتور به اين موضوع پرداخت. مسعود شجاعي معتقد است که اين قدر کار با کيفيت در طول مدت دفاع مقدس خلق شده است که مي توان موزه اي با موضوع کاريکاتور جنگ راه اندازي کرد.

منبع: همشهري جوان- ش 231